Een openhartig kerstverhaal door Doeschka
Mijn eerste herinnering staat in mijn geheugen gegrift. Ik weet het nog goed, vooral hoe het voelde. Het trotse gevoel na het behalen van mijn veterstrikdiploma? Of nog beter, het slagen voor Zwemdiploma A? Nee, helaas is mijn eerste herinnering niet zo romantisch als zo’n mooie, positieve levensgebeurtenis maar daardoor niet minder relevant. Hoewel het wel uit dezelfde periode stamt waar ik bovengenoemde mijlpalen bereikt heb, is mijn eerste herinnering er meer een in de categorie angst.
Ik zat in de kleuterklas en het was rond kersttijd. We kregen als kleuters allemaal een klein kerstboompje. Helemaal voor onszelf, fantastisch! Ik was er zeer blij mee en het voelde als een waardevol bezit. Aan het eind van de schooldag moesten we het inmiddels versierde boompje achter in de klas op een kast zetten. Zoals ieder einde van een schooldag bij kleuters was het nogal een rommelig gedoe, met ouders die kinderen kwamen halen en kinderen die -met dat kerstboompje- rondrenden enzovoorts. Tijdens het wegzetten van mijn kerstboompje deed ik een schokkende ontdekking.
Ik zag dat er een gat in de onderkant van het oranje aardewerken potje zat waar de kerstboom inzat! Foute boel. Alle alarmbellen gingen af in mijn kleuterbrein. Want, zo redeneerde ik, door dat gat zou al het zand toch zeker uit mijn bloempotje vallen! En wat een chaos en ellende zou dat geven! Ik was in tweestrijd, aankaarten of niet? Zoals gezegd was het nogal een chaos, de juf – die overigens geen aardige juf was, ik zeg het maar even- zag ik nergens en mijn moeder had haast want er moesten nog een zus en broertje uit verschillende klassen worden getrokken. Ik maakte geen keus en daarmee ging het moment voorbij.
Het euvel liet me niet los. Die nacht deed ik geen oog dicht en heb ik me non-stop zorgen gemaakt. Ok, dat gat daar kon ik dan misschien niets aan doen. Maar ik had het toch moeten zeggen? Want ik had het WEL gezien! En had ik nou ook gezien dat andere kinderen potjes met gaten hadden of verbeeldde ik me dat? Stel je voor, de hele klas zou een zandbak zijn de volgende dag! En dat was dan mijn schuld!! Toch?
De volgende dag ging ik met een enorme knoop in mijn maag naar school. Dat gevoel vergeet ik nooit, de absolute overtuiging dat er een ramp stond te gebeuren/was gebeurd en dat ik er op de een of andere manier schuldig aan was en dat dat ook op mijn voorhoofd geschreven zou staan. Een afrekening hiervoor zou onvermijdelijk zijn en ik vond dat ook wel terecht.
Eenmaal aangekomen op school leek er een wonder gebeurd te zijn. Zo voelde dat werkelijk, een absurd wonder had zich voltrokken. Al het zand zat nog in de potjes!!! De opluchting die ik voelde was ENORM. Echt enorm. Ik begreep niet hoe het mogelijk was maar het kon me ook niet schelen. Ik was ervan af. Ik was vrij van schuld. Voorlopig. Ik heb het tegen niemand verteld, want ik schaamde me ook een beetje. Erg cool was het allemaal niet.
Wat zou het fijn geweest zijn als ik bij die gebeurtenis de volgende lessen had geleerd:
- Angst is een slechte raadgever. Vaak is de werkelijkheid niet zo erg als het rampscenario dat je in je eigen hoofd maakt.
- Het feit dat je een probleem ziet -of denkt te zien-, wil nog niet zeggen dat jíj het op moet lossen. Het zien van een probleem maakt het nog niet jouw verantwoordelijkheid en zeker niet jouw schuld als het inderdaad een probleem blijkt te zijn op een later moment. Hoewel dat laatste -zie les 1 hierboven- dus vaak maar zeer de vraag is.
- Er zijn uitzonderingen. Zelfs op de wet van de zwaartekracht :-). Met andere woorden, je weet het nooit. Dus je moet ook niet denken dat je iets met zekerheid kunt voorspellen, dat je je kunt en moet voorbereiden op mogelijke doemscenario’s enzovoorts. Je hebt veel minder controle over de loop van de dingen dan je denkt.
Voor jou klinkt dit misschien logisch, maar voor mij is het geen gesneden koek om dit zo te ervaren. Het leren van bovenstaande lessen als kleuter had mij een hoop stress kunnen besparen later in mijn leven. Want het bloempot-met-gat-gevoel is nog heel vaak teruggekomen kan ik je vertellen. Het loopt als een rode draad door mijn stresscarrière heen. Als ik een probleem denk te zien, wil ik het oplossen. Soms zelfs ten koste van degene wiens het probleem werkelijk is, of -nog vaker- ten koste van mezelf. Zodat het maar niet mijn schuld is als het misgaat.
Misschien wordt het tijd om deze lessen op dit moment in mijn leven eindelijk eens echt op te pakken. Wat is misgaan eigenlijk? Fouten maken? Lijkt me niet het einde van de wereld, maar juist een kans om te leren. En heb ik nou werkelijk zo’n groot ego dat ik denk dat ik de hele wereld inclusief al zijn bewoners kan en moet redden? En dat het MIJN schuld is als we naar de knoppen gaan met zijn allen? Nou nee.
Het wordt tijd dat ik accepteer dat er gaatjes onderin bloempotjes zitten. En dat dat geen ramp is.
Deel dit artikel